Cà phê sạch được canh tác như thế nào

Nói tới sản xuất cà phê sạch trên thị trường thế giới hiện nay thì có khá nhiều tiêu chuẩn nhưng cơ bản vẫn là Thực hành nông nghiệp tốt (GAP), một tiêu chuẩn của Tổ chức Lương nông Liên hiệp quốc (FAO) đưa ra. Ngoài ra, hiện có khá nhiều tổ chức quốc tế có liên quan tới cà phê còn đưa ra những tiêu chuẩn cà phê sạch, cà phê sinh thái, cà phê hữu cơ nhưng chung qui lại vẫn là sản xuất sạch, không tác động xấu tới môi trường sinh thái, sản phẩm không nhiễm dư lượng hóa chất, độc tố nấm mốc và an toàn cho người trồng cà phê.

Muốn sản xuất sạch, bớt sử dụng hóa chất thì người trồng cà phê bớt sử dụng phân hóa học, thay vào đó là phân hữu cơ (phân xanh, phân rác ủ, phân hữu cơ vi sinh…). Áp dụng thực hành phòng trừ sâu bệnh tổng hợp (IPM), tức hạn chế sử dụng thuốc phòng trừ sâu bệnh, tưới nước vừa phải, tiết kiệm nguồn nước và không ảnh hưởng đến đất trồng.

Hai năm qua, nông dân trồng cà phê ở Tây Nguyên đau đầu trước vấn nạn ve sầu hại cà phê, gây vàng lá, héo rũ cà phê nhưng theo nhiều nhà khoa học, dịch ve sầu hại cà phê thực chất bắt nguồn từ việc nông dân dùng quá nhiều phân hóa học, dùng thuốc bảo vệ thực vật quá liều làm nền đất thiếu chất hữu cơ, côn trùng có lợi hay còn gọi là thiên dịch bị tiêu diệt. Do vậy nên ve sầu dễ lây lan thành dịch mà có niên vụ cà phê, người ta ước tính thiệt hại cho ve sầu làm giảm năng suất cà phê tới gần 50.000 héc ta với thiệt hại hàng trăm triệu đô la Mỹ.

Với Việt Nam, việc canh tác cà phê sạch, cà phê sinh thái không chỉ là lời nói suông mà trong thực tế, ai cũng biết gần như cà phê Việt Nam được trồng ở các tỉnh Tây Nguyên như Dak Lak, Lâm Đồng, Dak Nông, Gia Lai, những địa phương đồi núi khó khăn trong nguồn nước tưới. Từ nhiều năm qua, nhiều nhà khoa học, nhà quản lý trong nước đã lên tiếng cảnh báo tình trạng nguồn nước ngầm ở nhiều nơi trồng cà phê bị tụt giảm nhanh chóng do khai thác cho tưới cà phê bừa bãi. Thậm chí ngành nông nghiệp và chính quyền các địa phương còn khuyến cáo người nông dân chỉ nên đầu tư trồng cà phê ở những nơi có thể chủ động được nguồn nước.

Thật đau lòng cứ đến khi hạn hán nặng hay có dịch bệnh phát sinh, báo chí khi thì đăng tin thiệt hại cho cà phê do hạn hán, do dịch bệnh ve sầu lên hàng chục triệu đô la Mỹ, khi thì hàng trăm triệu đô la Mỹ. Suy cho cùng, những thiệt hại đó đều bắt nguồn từ quy hoạch vùng trồng cà phê của chính quyền cho tới quy trình trồng cà phê của người nông dân.

Kết quả xây dựng mô hình cà phê sạch 

Hai năm trở lại đây, ý thức sản xuất cà phê sạch, cà phê sinh thái, cà phê hữu cơ đã xuất hiện. Tại Lâm Đồng, ngành nông nghiệp tỉnh này đã triển khai thành công dự án xây dựng mô hình phát triển cà phê bền vững tại huyện Di Linh – vùng chuyên canh cà phê lớn nhất của tỉnh, với sự tài trợ của Công ty cà phê ICP (Đức) từ năm ngoái.

Sau một năm triển khai, dự án đã xây dựng 4 mô hình chuẩn, từ tập huấn kỹ thuật trồng cà phê bền vững cho nông dân, chuyển giao kỹ thuật tưới nước và bón phân không ảnh hưởng xấu đến môi trường, quản lý dịch hại, kỹ thuật thu hoạch, bảo quản và chế biến sau thu hoạch, đến kỹ năng tiếp cận thị trường.

Kết quả là trong niên vụ cà phê vừa qua, hơn 200 hộ tham gia dự án đã cung ứng ra thị trường gần 320 tấn cà phê nhân đạt chứng chỉ 4C (còn gọi là Hiêp hội quy tắc chung cho cộng đồng cà phê, tiếng Anh: Common Code for the Coffee Community Association) – một loại chứng chỉ  trồng cà phê dựa trên nguyên tắc bền vững môi trường, kinh tế, xã hội của EU. Đây là những tấn cà phê nhân đầu tiên ở Việt Nam đạt chứng chỉ loại này.

Tham khảo thêm cà phê sạch : tại đây